website templates

Przed przystąpieniem do oglądania i czytania dalszych stron kilka słów wyjaśnienia:

" Dzieło " najlepiej oglądać przy użyciu znaków Europy Środkowej ISO 8859-2 oraz czcionki "Monotype Corsiva".

Ponieważ materiał jest ogromny dlatego też nie wszystkie wyszczególnione zamki mają jeszcze swoje strony lecz będę się starał jak najszybciej to nadrobić i uzupełnić.

Przy podziale zamków do danej grupy brałem pod uwagę jego pierwszego właściciela lub fundatora.

O ile w wiekach XIII - XV nie było problemu z klasyfikacją zamków o tyle później są czasem problemy z określeniem czy to zamek czy może pałac. Czasem różne źródła i autorzy ten sam obiekt nazywają raz zamkiem a raz pałacem (np. Łańcut , Pszczyna) . Dlatego może się zdarzyć , że to co ja określiłem jako zamek dla kogoś może być pałacem.

Nie jestem historykiem a tematem zajmuję się amatorsko , więc całe moje " dzieło " nie jest traktatem naukowym lecz zwykłą informacją.

W grupie "zamków nie zniszczonych" mało jest takich , które zachowały pierwotny XIII, XIV czy XV wieczny wygląd. Przeważnie są to obiekty przebudowywane w późniejszych latach i ich obecny kształt mało przypomina pierwszą budowlę lecz są do dziś wykorzystywane.

Do grupy "zamków w ruinie" zaliczyłem także te zamki, których fragmenty znajdują się w innych budowlach nie mających z zamkiem nic wspólnego.

"Zamki nie istniejące" to wykaz budowli, które kiedyś służyły do obrony i mieszkania a do dnia dzisiejszego nic po nich nie zostało. Wprawdzie w kilku przypadkach są to pozostałości fosy czy wału ale trudno nazwać to ruiną.

Zamkami i ich historią zajmuje się amatorsko od lat 70-tych XX wieku, niektóre opisy , zdjęcia i informacje mogą być nie aktualne lub ulec zmianie (coś co stało 30 lat temu nie musi stać do dzisiaj) ale nie jestem w stanie wszystkiego sprawdzić jeszcze raz.

I tu prośba do czytających te strony:

jeżeli masz jakieś informacje , zdjęcia, znasz legendy czy podania dotyczące zamków w Polsce oraz na dawnych jej Kresach i możesz się nimi podzielić to proszę o kontakt
.

To tyle jeżeli chodzi o wprowadzenie . Życzę przyjemnej lektury

 Zamek. Słowo mające kilka znaczeń. Występujące pojedynczo każdemu może kojarzyć się z czym innym. Jednym z mechanizmem w drzwiach, drugim z rodzajem zapięcia a trzecim ze średniowieczną budowlą. I właśnie o tym ostatnim określeniu będzie mowa poniżej a także moje strony internetowe..
Zamek to warowna budowla obronna, pierwotnie z drewna, później z kamienia, będąca przeważnie reprezentacyjną siedzibą władców, przedstawicieli władzy państwowej, magnatów oraz dostojników świeckich i kościelnych.
Wznoszone były na wzgórzach lub sztucznych wzniesieniach, na uczęszczanych szlakach handlowych i wodnych. U wejścia do doliny i na skrzyżowaniu dróg. Strzegły granic państwa lub majątku. Były więc wznoszone w miejscach ważnych ze strategicznego punktu widzenia.

Zamki możemy podzielić na kilka grup.
- Ze względu na usytuowanie topograficzne dzielimy je na wyżynne /np. Czorsztyn, Niedzica, Pieskowa Skała /, nizinne /Krasiczyn, Malbork / oraz zamki wodne stawiane na wyspach / np. w Kalmarze w Szwecji /.
- Z osadniczego punktu widzenia zamki dzielimy na samotne i związane z miastem.
- Z uwagi na układ przestrzenny możemy podzielić na regularne, zazwyczaj na terenie płaskim i nieregularne np. na wzniesieniach.

Pierwsze budowle były bardzo prymitywne. Zrobione z drewna, otoczone wałem ziemnym, palisadą oraz fosą. Główną rolę w takim zamku odgrywała wieża warowna zwana donżonem, stojąca zazwyczaj pośrodku dziedzińca a służąca jako mieszkanie pana zamku. Była też ostatnim punktem obrony w przypadku przedostania się wroga przez wał i ostrokół.
Z biegiem lat zamek zmienia swój wygląd. Drewno zastępuje kamień, palisadę oraz wał - wysokie i grube mury. Tworzyły one nieraz podwójne a nawet potrójne pierścienie umocnione basztami i warowną bramą, do której dostępu bronił zwodzony most.
Zmianie uległo również wnętrze zamku. Dookoła dziedzińca powstały pomieszczenia dla służby i załogi, stajnie oraz budynki gospodarcze jak: spichlerze, młyny itp. Udoskonaliła się także sztuka fortyfikacyjna i dobrze obwarowany zamek nawet przy nielicznej załodze mógł długo się bronić. Zmieniło się wnętrze izb mieszkalnych. Początkowo bardzo skromne i surowe z czasem zmieniało się w wygodne, luksusowe. Pojawiły się kosztowne meble, na ścianach wschodnie tkaniny, przy ucztach bogate zastawy.
A więc nie są to już małe, skromne drewniane zamki lecz dobrze obwarowane, ciężkie budowle, których obronność znacznie wzrosła.

Warto również wiedzieć coś o stylach w jakich zamki budowano. Większość zamków w Polsce wzniesiono w wiekach XIII-XIV. A wtedy dominował styl zwany gotykiem.
Powstał on na przełomie XII i XIII w. Na terenie północnej Francji. Był on wynikiem poszukiwań nowych rozwiązań konstrukcyjnych, które pozwalały na uzyskanie obszernego wnętrza mniejszym nakładem kosztów. Charakterystycznym elementem gotyku jest ostrołuk. Dzięki niemu budowle osiągały niespotykaną dotychczas strzelistość i wysokość. Powstało sklepienie krzyżowe, a z czasem żebrowe, które okazało się lżejsze od sklepień romańskich.
W Polsce do rozwoju gotyku przyczyniło się w dużej mierze zjednoczenie państwa oraz powstawanie nowych miast. Zarysowały się dwie zasadnicze odmiany gotyku. Jedna to grupa krakowsko - śląska, którą cechuje lekkość i finezja formy /np. Kościół Mariacki w Krakowie, ratusz we Wrocławiu/. Druga pomorska - surowa i jednolita w fakturze /kościół Mariacki w Gdańsku/. Obie te odmiany można zauważyć w niektórych zamkach a częściej w ich ruinach. Bowiem zamków, które uniknęły tego przykrego losu jest naprawdę niewiele.
Z biegiem lat również gotyk stał się stylem przestarzałym i jego miejsce zajął nowy - renesans. Pierwsze polskie budowle w tym stylu datuje się na wiek XVI a ściślej na rok 1507. Odróżniamy w polskiej architekturze renesansu co najmniej trzy okresy.
- Okres pierwszy przypadający na lata 1502-1550. Charakteryzuje się włoskimi formami architektonicznymi i dekoracyjnymi i zbiega się z czasem panowania Zygmunta Starego.
- Okres drugi to lata 1550-1600, w których upowszechnia się i polszczy architektura renesansowa a jednocześnie pojawia się nowa tendencja stylowa zwana manieryzmem.
- I wreszcie trzeci okres od 1600-1650 r. To zanikanie architektury renesansu, niepodzielne panowanie manieryzmu a jednocześnie zaczyna przenikać nowy styl barok.
Budowane w tym okresie /XVI w./ zamki, prawie wyłącznie na planach włoskich, zachowały swój obronny charakter lecz zmienił się ich wygląd zewnętrzny. Dla zamków nadszedł okres ich rozbudowy i modernizacji. Dobudowywano nowe skrzydła, powiększano dotychczasowe budynki mieszkalne, strome dachy zastępowano attykami, mury zostały otynkowane ożywione ornamentalną dekoracją. Wnętrze także uległo zmianie. Pomieszczenia stały się obszerne i jasne a małe okienka zastąpiono dużymi obramowanymi renesansowymi ozdobami. Wokół obszernych dziedzińców powstawały galerie arkadowe oraz bogato rzeźbione ganki i loggie. Dużo było w nich marmuru i alabastru. Na ścianach powstawały malowidła /polichromie, sgraffiti/, wszędzie dużo rzeźb i obrazów. Zamek stał się nie tylko budowlą obronną ale świadczył także o zamożności i dobrym smaku właściciela.
W związku z rozwojem i udoskonaleniem artylerii oblężniczej, od późnego średniowiecza zamki zaczęły stopniowo tracić swą przydatność obronną. Druga połowa XVIII w. to ostateczny upadek dawnych zamków, które opuszczone przez użytkowników popadają w ruinę.
I to by było na tyle.

CZA /WOJ. LUBELSKIE/
OJ. DOLNOŚLĄSKIE /
JANOWICZKI- ZBUD. PRZEZ RÓD KARWACJANÓW /WOJ. MAŁOPOLSKIE /
JAS
KOŚCIAN - ZBUD. PRZEZ WOJEWODĘ MACIEJA BORKOWICA /WOJ. WIELKOPOLSKIE/
KOWAL - /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE/
KOZŁÓW - ZAMEK RODZINY OBORSKICH LUB PARYSÓW /WOJ. MAZOWIECKIE/
KRASNYSTAW - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. LUBELSKIE/
KROMOLIN - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE/
KRZEPICE - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. ŚLĄSKIE /
KWIDZYŃ - ZAMEK KRZYŻACKI /WOJ. POMORSKIE/
LELÓW - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. ŚLĄSKIE /
LEWIN KŁODZKI - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
LĘDYCZEK - /WOJ. WIELKOPOLSKIE /
LUBAWKA- /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
LUBISZEWO - ZAMEK KSIĄŻĄT POMORSKICH /WOJ. POMORSKIE/
LUTOMIERSK - /WOJ. ŁÓDZKIE /
LWÓWEK ŚLĄSKI - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
ŁABISZYN - /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE /
ŁAŃCUT - ZBUD. PRZEZ PILECKICH /WOJ. PODKARPACKIE/
ŁĘCZNA- ZBUD. PRZEZ TĘCZYŃSKICH /WOJ. LUBELSKIE/
ŁOBEZ - /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE /
ŁOMŻA - /WOJ. PODLASKIE/
MACHLINY - ZAMEK ZAKONU JOANNITÓW /WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIE/
MALEC- ZAMEK KSIĄŻĄT OŚWIĘCIMSKICH /WOJ. ŚLĄSKIE/
MAJKOWICE - ZAMEK RODZINY MAJKOWSKICH /WOJ. ŁÓDZKIE /
MEDYKA - /WOJ. PODKARPACKIE /
METENBURG - ZBUD. PRZEZ ZAKON KRZYŻACKI /WOJ. PODLASKIE/
MIEDZIANKA - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
MIEROSZÓW - ZBUD. PRZEZ KSIĄŻĄT ŚWIDNICKICH /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
MIELEC - /WOJ. PODKARPACKIE/
MIELNO - /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE /
MIŁOMŁYN - ZAMEK KRZYŻACKI /WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE /
MŁYNARY - /WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE /
MOŁTAJNY - ZBUD. PRZEZ ZAKON KRZYŻACKI /WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE/
NAKŁO NAD NOTECIĄ - /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE /
NIEBIESZCZANY - ZAMEK RODZINY NIEBIESZCZAŃSKICH /WOJ. PODKARPACKIE/
NOWE MIASTO LUBAWSKIE - /WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE /
NOWOGRÓD BOBRZAŃSKI - ZBUD. PRZEZ HENRYKA I BRODATEGO/WOJ. LUBUSKIE/
NOWOSZÓW - ZBUD. PRZEZ KSIĘCIA BOLKA II MAŁEGO /WOJ. LUBUSKIE /
NOWOTANIEC - /WOJ. PODKARPACKIE /
NOWY KORCZYN - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIE/
OLECKO - /WOJ. WARMIŃSKO - MAZURSKIE/
OLSZANICA - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
OLSZYNIEC - /WOJ. DOLNOSLĄSKIE /
OPALENICA - / WOJ. WIELKOPOLSKIE /
OPATÓWEK - ZBUD. PRZEZ ARCYBISKUPA JAKUBA BOGORIĘ SKOTNICKIEGO /WOJ. WIELKOPOLSKIE/
OSTRE BARDO - ZAMEK RODZINY VAN DEM WOLDE /WOJ. ZACHODNIO - POMORSKIE /
OSTRORÓG - ZAMEK RODZINY NAŁĘCZÓW /WOJ. WIELKOPOLSKIE /
PACZKÓW - /WOJ. OPOLSKIE /
PEŁCZYCE - ZAMEK LENNIKÓW KSIĄŻĄT POMORSKICH /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE /
PIEŃSK - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE/
POŁCZYN ZDRÓJ - ZBUD. PRZEZ KSIĘCIA BOGUSŁAWA IV / WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE/
PROSTYNIE - /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE //
PRZYSZÓW - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. PODKARPACKIE /
RADZIEJÓW- /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE /
RAJGRÓD - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. PODLASKIE/
RECZ - ZBUD. PRZEZ ZAKON JOANNITÓW /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE /
ROGÓW SOBÓCKI- ZBUD. PRZEZ FRYDERYKA VON GELLHORNA /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
RYPIN - /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE/
SAMOWO - /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE /
SĄTOCZNO - /WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE /
SĘPÓW - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
SIANÓW - /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE /
SIERADZ - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZ WIELKIEGO /WOJ. ŁÓDZKIE/
SKAWINA- ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ.MAŁOPOLSKIE /
SKIERBIESZÓW - ZAMEK BISKUPÓW CHEŁMIŃSKICH /WOJ. LUBELSKIE/
SKIERNIEWICE - ZBUD. PRZEZ ARCYBISKUPA SPROWSKIEGO /WOJ. ŁÓDZKIE/
SKOCZÓW- ZAMEK KSIĄŻĄT CIESZYŃSKICH /WOJ. ŚLĄSKIE/
SŁAWIĘCICE - ZAMEK KSIĄŻĄT OPOLSKICH /WOJ. OPOLSKIE /
STARE SŁAWNO - /WOJ. LUBUSKIE/
STARY DZIERŻGOŃ - /WOJ. POMORSKIE /
STRADUNY - ZAMEK KRZYŻACKI /WOJ. WARMIŃSKO - MAZURSKIE/
STRZEGOM - ZBUD. PRZEZ KSIĘCIA ŚWIDNICKIEGO BOLKA I /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
STRZELIN - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
SYCÓW - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
SUCHODOŁY - /WOJ. LUBELSKIE/
SULĘCIN - /WOJ. LUBUSKIE /
SULISZEWO- ZAMEK RODZINY GUNTERSBERGÓW /WOJ. ZACHODNIO - POMORSKIE
SURAŻ - /WOJ. PODLASKIE/
SZPIKOŁOSY - ZAMEK RODZINY TĘCZYŃSKICH /WOJ. LUBELSKIE/
ŚCINAWA- ZAMEK KSIĄŻĄT ŚCINAWSKICH /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
ŚWIDNICA- ZBUD. PRZEZ KSIĘCIA ŚWIDNICKIEGO BOLKA I /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
ŚWIEBODZICE- ZAMEK STRAŻNICZY /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
ŚWIERZAWA - ZBUD. PRZEZ KSIĘCIA BOLKA I SUROWEGO /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
TARNÓW JEZIERNY - ZAMEK KSIĄŻĄT GŁOGOWSKICH /WOJ. LUBUSKIE/
TCZEW - ZAMEK KSIĄŻĄT POMORSKICH ORAZ KRZYŻACKI /WOJ. POMORSKIE /
TEREBIŃ - /WOJ. LUBELSKIE/
TORZYM - /WOJ. LUBUSKIE /
TRZEBNICA - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE/
TWARDOGÓRA - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE/
TUCHOLA - /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE /
TUROBIN - /WOJ. LUBELSKIE/
TYMAWA - /WOJ. POMORSKIE /
WAŁCZ - /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE /
WANIEWO - ZAMEK RADZIWIŁŁÓW /WOJ. PODLASKIE/
WARKOCZ - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
WĄSOSZ - ZAMEK KSIĄŻĄT PŁOCKICH /WOJ. PODLASKIE/
WĄWOLNICA - ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. LUBELSKIE/
WĘGORZYNO - /WOJ. ZACHODNIO-POMORSKIE /
WIADRÓW - ZAMEK RYCERSKI /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE/
WIERZBNO - ZAMEK BISKUPÓW WROCŁAWSKICH /WOJ. OPOLSKIE /
WIEŚNICA - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
WIŚLICA - /WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIE /
WŁOSZCZÓW - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE/
WOJSŁAWICE - ZBUD. PRZEZ JANA LIGĘZĘ CZYŻOWSKIEGO /WOJ. LUBELSKIE/
WOLBÓRZ - ZBUD. PRZEZ BISKUPA KUJAWSKIEGO MACIEJA Z GOŁAŃCZY /WOJ.ŁÓDZKIE/
WOLIBÓRZ - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
WOŁCZYN - /WOJ. OPOLSKIE /
WRZESINA - ZAMEK BISKUPI /WOJ. WARMIŃSKO - MAZURSKIE/
WYSZOGRÓD - /WOJ. MAZOWIECKIE /
UNISŁAW - /WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE /
ZAWICHOST - /WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIE /
ZAWIDÓW - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE/
ZIĘBICE- ZBUD. PRZEZ KSIĘCIA ŚWIDNICKIEGO BOLKA /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
ZŁOTORYJA - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
ZŁOTÓW - /WOJ. WIELKOPOLSKIE /
ZŁOTY STOK - /WOJ. DOLNOŚLĄSKIE /
ŻARNOWIEC- ZBUD. PRZEZ KAZIMIERZA WIELKIEGO /WOJ. ŚLĄSKIE /
ŻELAZNA - /WOJ. OPOLSKIE /
ŻMIGRÓD STARY - /WOJ. PODKARPACKIE / 

Mobirise

Mobirise
MOJE POZOSTAŁE STRONY INTERNETOWE

FORMULARZ KONTAKTOWY

© Copyright 2007-2019 Jacek Gilewicz - All Rights Reserved