Książ

  ad rzeką Pełcznicą, na skalnym cyplu wznosi się, wybudowany w latach 1288-91 przez księcia świdnickiego Bolka I Surowego zamek obronny - jeden z ogniw łańcucha broniącego księstwa świdnicko - jaworskiego między innymi od mających chęć na powiększenie swoich ziem - Czechów. Po śmierci wnuka Bolka I -  Bolka II Małego w 1368 roku księstwem rządzi księżna wdowa - Agnieszka. W roku 1392 umiera księżna i ostatnie piastowskie księstwo śląskie przechodzi we władanie królów czeskich. Warownie książąt świdnickich dostają się kolejno w ręce rycerzy króla czeskiego lub są zarządzane przez królewskich starostów. Ten los nie ominął Książa. Jeden z jego ówczesnych starostów, Janko z Chocienic, w 1410 roku wykupuje od króla zamek.
      Husyci ze swoimi hasłami, którzy napływają z Czech na Śląsk przez Kłodzko, Kamienną Górę czy Lubawkę zyskują wielu zwolenników wśród chłopów, drobnej szlachty a także i niektórych rycerzy śląskich. Jednym z najbardziej znanych śląskich husytów był Herman Czertyc z Wałbrzycha. Rozpoczynają się krwawe walki , w wyniku których zbrojne grupy zdobywają, uszkadzają, rabują i niszczą dawne zamki Piastów śląskich.
      Tak też stało się z zamkiem w Książu. Od 1427 roku zmienia swoich właścicieli a od 1464 r. znowu staje się własnością króla czeskiego Jerzego z Podiebradu.
     W latach 1470-75 panem na zamku jest Jan von Schellendorf - rycerz rozbójnik napadający okolicznych mieszczan i kupców. Zostaje ujęty przez wojska króla węgierskiego Macieja Korwina a mieszkańcy Świdnicy częściowo niszczą zamek. Od XVI wieku właścicielami zamku staje się rodzina Hochbergów. Prowadzone są różne prace budowlane ale wojna 30-letnia kilkakrotnie uszkadza zamek. Jego obronność , tak jak i innych tego typu budowli, przestaje odpowiadać sposobom prowadzenia walki. dlatego też umocnienia zamkowe zostają usunięte a na ich miejsce zakłada się dekoracyjne ogrody.
  XVIII wiek to przebudowa zamku. Powstają budynki gospodarcze a sam zamek zmienia swój wygląd na rezydencję pałacową w stylu barokowym. Powiększane są ogrody tarasowe , liczne rzeźby oraz balkony upiększają pałac.
     Lata 1909-23 to dalsza rozbudowa zamku przeprowadzona przez Jana Henryka XV z Pszczyny. Powstają wtedy dwie wysokie, cylindryczne wieże nakryte pseudo renesansowym hełmem. /wznoszą się one na wysokość 47 m od fundamentów, 112 m. od dna jaru i 451 m npm/.
      Druga wojna światowa nie oszczędziła zamku. Władze hitlerowskie konfiskują zamek i przeznaczają na jedną z siedzib Hitlera. Pod zamkiem drążone są tunele, większość wyposażenia zostaje wywieziona, niektóre sale zostają przebudowane, z innych zdziera się marmurowe i drewniane wykładziny. lecz prace te nie zostały dokończone i zrujnowany zamek przetrwał do 1956 roku kiedy to rozpoczęto pierwsze prace zabezpieczające przed dalszym niszczeniem.
     Także ten zamek odkryli filmowcy kiedy to w 1967 roku nakręcali tu zdjęcia do filmu " Hrabina Cosel ".
    I druga, osobista, ciekawostka.  W latach 70-tych ubiegłego wieku na zamku mieściła się filia Centrum Komputerowych Systemów Automatyki i Pomiarów Mera-Elwro. Odbywały się tam kursy EMC /elektroniczna maszyna cyfrowa/ - obsługi operatorskiej maszyny Odra 1305/1325. Był to komputer zajmujący powierzchnię kilkunastu metrów kwadratowych składający się z : pulpitu, 5 - 6 stojących czytników taśm magnetycznych, stacji dysków, drukarek i kilku innych czytników i urządzeń towarzyszących. To wszystko stało w starych zamkowych pomieszczeniach pamiętających dawnych władców. Zderzenie historii i w owym czasie nowoczesności.
  Obecnie zespół zamkowy składa się wielu różnych budowli, ogrodów, urządzeń gospodarczych i parku. Największą budowlą jest zamek główny. Jest to zbitek różnych stylów architektonicznych, zachodzących na siebie i czasem trudnych do odróżnienia. Trudności te powiększają jeszcze różnice poziomów poszczególnych skrzydeł i pomieszczeń.
      Jest więc część wschodnia - barokowa. Najciekawsze pomieszczenia znajdują się na pierwszym piętrze. Sala Maksymiliana , zajmująca dwie kondygnacje, przylegający do niej "salon zielony" /od północy/ i "salon czerwony /od południa/.
        Część południowa to najstarsza zachowana część zamku z XIII w. W niej możemy zobaczyć sale z marmurowymi bogato zdobionymi renesansowymi kominkami. Z balkonowego tarasu piękny widok na dolinę Pełcznicy, park zamkowy oraz ogrody.
        Skrzydło środkowe zwane "długim domem " - wzniesione z kamienia , w dolnej partii i cegły. Na pierwszym piętrze  sala balowa." Czarny dziedziniec" pomiędzy skrzydłami a na nim bogata dekoracja rzeźbiarska z czerwonego piaskowca pochodząca z początku XX wieku , z okresu rozbudowy pałacu przez Jerzego Steina, z motywami figuralnymi i roślinnymi. Nad arkadą znajduje się poziomy pas z herbami i datami związanymi z historią zamku. Jest tutaj herb monarchii czeskiej /lew/, herb króla Macieja Korwina /kruk z pierścieniem/, herb Hochbergów, godło Polski /piastowski orzeł/ i herb austriacki /dwugłowy orzeł/.
       Zewnętrzne skrzydło północne - złożone głównie z przebudów renesansowych, barokowych, XIX-to i XX-to wiecznych ozdobione wieżyczkami, balkonami i tarasami.
        Skrzydło wschodnie - najnowsze mające mniej historyczne wartości.
       Inne obiekty poza zamkiem to:

• " stary zamek " - sztuczna ruina zbud. w 1794r. a zaprojektowana przez architekta Ch. Tischbeina,
• "pawilon letni" - zbud. w XVIII wieku
• biblioteka - dawny budynek bramny
• tarasy ogrodowe wokół zamku
• park o powierzchni 275 ha.

    Zamek zawiera 415 komnat i pomieszczeń a jego kubatura wynosi 150 tysięcy metrów sześciennych.
    Książ nazywano "czarującym edenem" , "cudem fortyfikacji górskiej " oraz "wytworem poetyckiej wyobraźni".